Dwudniowa awaria systemów bankowych. To się zdarzyło – i warto się na to przygotować
W dniach 13–14 września 2025 roku wielu klientów polskich banków zostało całkowicie odciętych od dostępu do swoich pieniędzy. Problemy wystąpiły w ING Banku Śląskim, BNP Paribas, Alior Banku, Credit Agricole, Deutsche Banku, Banku Pocztowym i Nest Banku. Awarii uległy systemy płatnicze, bankomaty, bankowość internetowa i mobilna.
Dla większości osób była to niedogodność. Dla dłużników – zwłaszcza tych z zajęciami komorniczymi – taka przerwa może prowadzić do konkretnych problemów prawnych i finansowych. To nie koniec świata, ale poważna lekcja. Dlatego postanowiliśmy napisać, co się dzieje w takich sytuacjach i jak się zabezpieczyć, by nie mieć później kłopotów.
Co może się wydarzyć, gdy bank nie działa?
Brak dostępu do środków
W przypadku egzekucji komorniczej często mamy do czynienia z zajętym rachunkiem bankowym. Nawet jeżeli komornik pozwala na częściowe korzystanie z konta (np. do kwoty wolnej), to w czasie awarii fizycznie nie można się zalogować ani wykonać przelewu.
Jeśli w tym czasie przypada termin zapłaty określony w zawiadomieniu komornika, a przelew nie zostanie zrealizowany – może się to odbić na sytuacji dłużnika. Komornik nie będzie oceniał, czy system bankowy działał. Będzie analizował dokumenty.
Problemy z udokumentowaniem płatności
Nawet jeśli środki zostały wysłane tuż przed awarią, a nie zostały zaksięgowane, pojawia się problem z udowodnieniem terminowego spełnienia obowiązku. Zgodnie z przepisami, m.in. art. 752 i art. 754¹ Kodeksu postępowania cywilnego, egzekucja toczy się dalej, jeżeli nie zostanie wykazane, że doszło do zapłaty lub złożenia środków na rachunku depozytowym Ministra Finansów.
W praktyce: jeśli nie masz potwierdzenia operacji lub dokumentu z banku – jesteś na straconej pozycji.
Co mówi prawo?
Polskie prawo nie przewiduje specjalnych procedur „awaryjnych” na wypadek masowego wyłączenia systemów bankowych. Komornik wykonuje swoje czynności na podstawie twardych danych, a nie okoliczności technicznych.
Art. 752² k.p.c. – zajęcie rachunku bankowego
Jeśli zajęty został rachunek bankowy przedsiębiorcy lub właściciela gospodarstwa rolnego, sąd może na jego wniosek określić kwoty przeznaczone na bieżące potrzeby. Ale taki wniosek musi zostać złożony i rozpatrzony – a nie da się tego zrobić w weekend z awarią bankowości.
Art. 747 pkt 1 k.p.c. – zajęcie wierzytelności
To właśnie ten przepis pozwala komornikowi zająć środki z rachunku bankowego. Jeśli bank ich nie udostępnia, fizycznie nie można ich przenieść ani zapłacić. W konsekwencji dłużnik może być uznany za opornego, nawet jeśli jego intencje były odwrotne.
Jak się zabezpieczyć na wypadek awarii?
Awaria banku to nie powód do paniki, ale warto wiedzieć, jak się na nią przygotować i jak zabezpieczyć swoje interesy. Poniżej kilka prostych, ale skutecznych kroków, które mogą pomóc dłużnikowi w przyszłości.
1. Zapisuj i archiwizuj wszystkie potwierdzenia płatności
Nawet jeśli robisz przelewy online, zawsze pobieraj potwierdzenia w formacie PDF lub rób zrzuty ekranu. Zapisuj je na dysku oraz – jeśli to możliwe – wysyłaj samemu sobie na e-mail. W razie sporu, to Ty musisz udowodnić, że zapłaciłeś.
2. Zgłaszaj każdą awarię banku do komornika lub sądu
Jeśli nie możesz wykonać przelewu przez awarię, po przywróceniu systemu zrób zrzuty komunikatów z banku, pobierz potwierdzenia i wyślij je do komornika wraz z wyjaśnieniem. W ten sposób możesz zapobiec niekorzystnym konsekwencjom.
3. Miej rezerwowe źródło gotówki
Jeśli Twój rachunek jest zajęty, a masz możliwość wypłacenia wcześniej jakiejkolwiek kwoty (np. do limitu 75% minimalnego wynagrodzenia), nie zostawiaj tego na ostatnią chwilę. Podczas awarii możesz nie wypłacić nic – a niektóre opłaty musisz zapłacić gotówką (np. czynsz, bilety, leki).
4. Zachowuj komunikaty banku
Większość banków po awarii publikuje oficjalne komunikaty. Warto je zarchiwizować (z datą i godziną), bo mogą się przydać jako dowód w sprawie. To szczególnie ważne, gdy płatność była zaplanowana, ale nie doszła do skutku.
Co dalej?
Awaria systemów bankowych, nawet jeśli trwa tylko dwa dni, potrafi pokazać, jak mocno jesteśmy uzależnieni od technologii. I jak bardzo procedury egzekucyjne nie są przygotowane na takie sytuacje. Nie ma przepisów chroniących dłużnika „na wypadek awarii”.
Ale to nie znaczy, że nic nie możesz zrobić.
Podsumowanie
Dla wielu osób awaria z 13–14 września 2025 roku była tylko chwilową niedogodnością. Dla osób objętych egzekucją – to była realna przeszkoda w wykonywaniu obowiązków wobec komornika. Takie sytuacje pokazują, że:
- warto mieć kopie wszystkich potwierdzeń płatności,
- warto dokumentować każdą awarię systemu,
- warto reagować od razu po przywróceniu działania banku,
- warto informować komornika – nawet mailowo – o sytuacji.
To nie był koniec świata, ale ważny sygnał, że warto przygotować się zawczasu. Nie daj się zaskoczyć kolejnej awarii. Zwłaszcza jeśli Twoja sytuacja finansowa wymaga precyzyjnego dokumentowania każdego działania.